Welbevinden in tijden van corona

Deze webpagina kreeg een update op 10/2/2021 met tal van praktijkvoorbeelden vanop de digitale netwerkmomenten begin februari 2021. 

Het welzijn en welbevinden van kinderen en jongeren stond al langer op de politieke en maatschappelijke agenda. Initiatieven als Rodeneuzendag, de Overkophuizen of Tejo vestigden de voorbije jaren de aandacht op de mentale druk die kinderen en jongeren ondervinden, maar evenzeer op de weerbaarheid en veerkracht van deze jonge inwoners. De coronacrisis verhoogt die druk nu nog meer.
De tweede lockdown laat al meer ruimte voor kinderen en jongeren, maar dat betekent niet dat alle zorgen of druk daarmee weg zijn. Nog steeds worden kinderen en jongeren (te) weinig betrokken bij het uittekenen en uitrollen van maatregelen. 

Deze webpagina biedt diverse handvatten, aanbevelingen en praktijkvoorbeelden om hier als lokaal bestuur het verschil te maken. Deze is opgedeeld in vier luiken.

1. Breng de stem van kinderen en jongeren in beeld
2. Ga in gesprek met kinderen en jongeren
3. Wat kan je nog meer doen? (Extra) acties en initiatieven
4. Nog enkele uitdagingen

1. Breng de stem van kinderen en jongeren in beeld

Het perspectief van kinderen en jongeren in beeld brengen is dan ook een essentiële eerste stap om, ook in crisistijden, het mentaal welbevinden van kinderen en jongeren te beschermen.

Jonge inwoners laten van zich horen

Zo vertellen Nora, Tuur en Sibrecht op 2/12 aan Radio 1 welke impact de crisis op hun mentaal welzijn heeft. Beluister hun getuigenissen hier.

Kaat Pelkmans schreef een open brief waarin ze oproept om de stem van studenten meer mee te nemen in het beleid. In De Afspraak van 10 november licht ze dit verder toe 

Ze doet meteen ook een warme oproep om jongeren niet steeds met het vingertje te wijzen, om hen steeds als de schuldige aan te wijzen. Jongeren en studenten doen hun best in deze moeilijke, verwarrende tijden. Het zou fijn zijn als die erkenning er toch ergens komt.

Haar oproep: “Vraag ons hoe het gaat, luister naar ons”.

Breng die stemmen samen

Het is aan lokale besturen en middenveldorganisaties om die stemmen samen te brengen en om op basis daarvan (voorstellen te doen om) beleid bij te sturen.

• Zo toonde het onderzoek ‘#jongerenovercorona’ dat het kinderrechtencommissariaat, KeKi en de Kinderrechtencoalitie voerden in mei bij meer dan 44.000 kinderen en jongeren aan dat de eerste lockdown bijzonder zwaar woog op kinderen en jongeren Lees meer op onze pagina hierover.
   
•  VVS (Vereniging Vlaamse Studenten) lanceert een bevraging specifiek bij hogeronderwijsstudenten rond mentaal welbevinden.
  Studenten worden immers vaak ‘vergeten’ wanneer initiatieven opgezet worden. Verspreid deze oproep zeker mee naar de studenten uit jullie gemeente.Eens de resultaten bekend zijn, delen we die hier.

Ook lokale besturen zetten massaal in op het samenbrengen van de stem van kinderen en jongeren. 
 

• Kortrijk lanceerde een bevraging ‘Oe ist?’ en spreekt daarmee alle jongeren in Kortrijk aan:
  • Doelstelling: “We willen weten hoe het met jullie gaat en hoe jullie omgaan met de corona-situatie. Een korte online bevraging. Max. 2 minuten en anoniem.”
  • Voor respons werd er samengewerkt met onderwijs (oa. bevraging gedeeld via Smartschool). 1.700 jongeren vulden de bevraging in. De resultaten van de bevraging zijn hier te vinden. 
  • De belangrijkste signalen die naar boven kwamen zijn het gebrek aan fysieke en sociale contacten.
  • Jongeren konden ook contactgegevens achterlaten, is een inrijpoort om jongeren te bereiken of betrekken.
  • Heeft bottom-up veel in gang gezet. Stad maakt werk van heel wat acties om in te spelen op de noden.

• Ook Laarne vraagt haar jongeren hoe het gaat. Ze zorgen ook voor een goodie-enveloppe voor iedereen geboren tussen 2009 en 2012, om tieners een hart onder de riem te steken. Er werden nadien onder meer tips van jongeren voor andere jongeren (peer-to-peer) gedeeld via social media.

En wat met de wetenschap?

• KeKi bundelde op haar jaarlijkse Research On Stage heel wat inzichten. Hou zeker deze pagina in de gaten voor een volledig verslag van de dag.
• KU Leuven peilde bijvoorbeeld als deel van het Sigma onderzoek eveneens naar het welbevinden van kinderen en jongeren in de eerste lockdown. 
• UGent onderzocht dan weer de relatie tussen welbevinden en social media in coronatijden.
• Ook internationaal is dit een actueel thema, getuige hiervan het ISCWeB-onderzoek (International Survey on Child Well-Being – internationale bevraging over welbevinden van kinderen). Voor Vlaanderen waren onder andere het JeugdOnderzoeksPlatform en expertisecentrum E-QUAL van HoGent betrokken.

Telkens weer wordt bevestigd dat de coronacrisis en alle maatregelen hun tol eisen van kinderen en jongeren. Onzekerheid, onderwijs in uitdagende omstandigheden en heel wat minder ontspanning en uitdagende prikkels zorgen voor kleine en grote dippen in het mentaal welzijn van kinderen en jongeren.

Update: praktijkvoorbeelden netwerkmomenten Bataljong

Op de regionale netwerkmomenten in februari 2021 organiseerden we een uitwisseling rond mentaal welbevinden. We vullen hier enkele praktijkvoorbeelden aan vanop dat moment.

• Jeugdraad en Jeugddienst Lokeren bevroegen meer dan 2.000 jongeren in de stad (12-30 jaar), wat een bereik is van meer dan 20%. De analyses werden gedeeld via een filmpje. Op basis van de resultaten deelt de jeugdraad verschillende adviezen onder de noemer "It's a WAP, Welzijn Als Prioriteit". De aanbevelingen gaan onder meer over thema's communicatie, vrije tijd, onderwijs, ruimte, gevoelens en participeren. De jeugddienst gaat met de jeugdraad aan de slag om samen met andere diensten en politici gevolg te geven aan de noden.

• Merelbeke heeft een bevraging georganiseerd voor 13 tot 25 jarigen in de gemeente. Deze werd door zo goed als alle leeftijden ingevuld. In februari - maart volgt een tweede bevraging.
• In Affligem hebben ze rond kerst de Warmste Droomboom gelanceerd. Jongeren (12-25 jaar) kregen droomkaartjes, voor acties die ze post-corona gerealiseerd willen zien. Deze konden gedeponeerd worden in kerstbomen met een doos onder. Er worden 5 wensen gerealiseerd.
• Vonk, de jeugdraad van Aalst, lanceerde een bevraging bij de Aalsterse jongeren om te polsen hoe het met hun mentaal welbevinden ging. De resultaten waren choquerend en daarom namen ze ook actie en lanceerde ze dit filmpje: https://drive.google.com/file/d/1VPh7dHcICYYd1c6QzYcpmQVDhjKG62by/view.
  Het stadsbestuur maakt werk van een jeugdwelzijn beleidsplan waarbij ook Vonk wordt betrokken.

2. Ga in gesprek met kinderen en jongeren

De bevraging van KiReCo, KeKi en het Kinderrechtencommissariaat toonde aan dat in de eerste lockdown kinderen zeer goed wisten wat wel en niet mocht, terwijl dat bij jongeren veel minder het geval is. Heel wat kinderen en jongeren gaven aan het ze het fijn vonden dat zij eindelijk ook eens hun zegje mogen doen over de maatregelen en de crisis. 

Ook tijdens de Netwerkdag van het Netwerk Jeugdvriendelijk werd gewezen op het belang van ‘echt’ en rechtstreeks connecteren met kinderen en jongeren. Het gaat dan niet enkel over het in beeld brengen van hun noden en belangen, zoals hierboven, maar wel over wederzijdse dialoog.

Organisaties en ‘kanalen’ als Awel  en WatWat slagen er door hun authentieke en leefwereldgerichte communicatie in om kinderen en jongeren te bereiken, om met hen in gesprek te gaan én kinderen en jongeren te erkennen als volwaardige personen, als mensen voor wie deze crisis een even grote impact heeft.

Lokale besturen kunnen hier zeker mee een rol in spelen, zowel door zelf communicatie mogelijk te maken als door in te zetten op sensibilisering en informatie, door een luisteren door te bieden en door in te zetten op toeleiding.

Informeer en sensibiliseer

Het gaat hier zowel om informatie rond de coronamaatregelen als informatie over mentaal welbevinden. Zorgen dat jonge inwoners weten wat kan en mag, hen aanspreken op hun verantwoordelijkheid en hen niet enkel als ‘de jeugd van tegenwoordig’ wegzetten, maakt dat ze meer houvast hebben en zich mee(r) deel van de samenleving zullen voelen.

Een belangrijk aandachtspunt is om ook het taboe te doorbreken: laten zien dat het normaal is om je niet altijd top te voelen én dat het dik ok is om daarover te praten en hulp te vragen.

• Een eerste manier is door het bestaand aanbod, zoals Awel, Tejo, JAC,... in de kijker te zetten.
  Logo Leieland bundelde heel wat informatie en contactgegevens op kzitermee.be. Hoewel de site vooral informatie uit de eigen regio bundelt, staat er heel wat algemeen materiaal op. De site richt zich zowel op kinderen, jongeren als hulpverleners en jeugdwerkers. 
   
• In Londerzeel wordt een sensibiliserende actie rond de maatregelen gecombineerd met een hart onder de riem. Jongeren, verenigingen en organisaties konden foto’s inzenden die gebruikt worden als affiche om de 6 gouden regels meer bekend te maken. Door de persoonlijke toets van elke affiche wordt ook de inzet van jongeren erkend en gewaardeerd.

• In Laarne delen ze wekelijks tips die kinderen en jongeren zelf aanreiken en in Wuustwezel wordt de jeugdraad aangemoedigd om mee acties op te zetten. 

• Puurs-Sint-Amands werkt voor haar communicatie ook sterk samen met partners die dicht(er) bij de doelgroep staan en daardoor meer impact hebben. Zo maakt de gemeente filmpjes rond de coronamaatregelen. Die content wordt aan de lokale jeugdverenigingen en partners bezorgd, die op hun beurt een brede doelgroep bereiken.

• In Balen wordt volop ingezet op de bekendmaking van het beschikbaar hulpaanbod voor kinderen en jongeren. De folder van Awel wordt aan alle kinderen uit het basisonderwijs bezorgd, en via buurgemeente Mol krijgen leerlingen secundair onderwijs postkaarten en stickers van NokNok. Ook diensten als het JAC en andere organisaties worden mee bekendgemaakt. 
   
• Aarschot geeft nu zelf het goede voorbeeld. Jeugdcentrum De Klinker gaat onder de slogan ‘muziek, laat ons praten’ elke week in gesprek met iemand uit de stad, een jongere, stadsmedewerker, jeugdwerker of iemand dicht bij de Aarschotse jeugd. Met muziek als leidraad wordt gepraat over mooie en minder mooie momenten en de bijhorende gevoelens. 
  Alles te volgen via https://www.instagram.com/p/CHNazk4lxqb/
   
• Rodeneuzendag zet dit jaar eveneens in op muziek als verbindend element. Met de #shareyoursong worden kinderen, jongeren en volwassenen opgeroepen om hun troost-nummer te delen en hierover in gesprek te gaan.
  Puurs-Sint-Amands zette hierop in door op verschillende standbeelden in de gemeente rode neuzen te zetten, als teaser voor de actie.

Bied een luisterend oor

Dat je hart kunnen luchten helpt, weten we al langer. Als lokaal bestuur kan je dan ook de rol van luisterend oor opnemen en er zijn voor je jongen inwoners. Je hoeft niet altijd te landen op een concrete oplossing of een plan, er gewoon zijn kan soms als voldoende zijn.

Ook uit de Netwerkdag ‘zorgen voor wel-zijn van kinderen en jongeren’ leren we dat het goed is om niet enkel in te zetten op het oplossen van problemen. Vertrek vanuit een positieve insteek. Zet bijvoorbeeld in op talenten van kinderen en jongeren

• Huis van het Kind Herenthout zet vanaf 25 november in op digitale ‘Lucht je hart’-rondjes voor jongeren. Ook Laarne zet in op chatgesprekken met haar jonge inwoners.
   
• Puurs-Sint-Amands heeft het JAC (Jongeren Advies Centrum) gevraagd om een ‘train the trainer’ te voor-zien voor haar jeugdraad. Zo is er een groep ‘peers’ die zelf mee dat luisterend oor kunnen zijn voor andere jongeren (en die daarnaast ook wat kennis van het werkveld krijgen, om eventueel te kunnen doorverwijzen).
   
• Ook drempelgesprekken of stoepgesprekken zijn een veelgebruikte aanpak in coronatijden. Zelf als jeugdambtenaar, jeugdwerker, hulpverlener,… de stap zetten naar jonge inwoners verlaagt de drempel. Bovendien creëren stoepgesprekken ook een andere, meer informele, sfeer waardoor soms makkelijker moeilijke thema’s aangehaald worden. Ook de wandelbabbels in Wuustwezel maken gebruik van die informele sfeer om een luisterend oor te bieden. Wanneer fysieke gesprekken niet mogelijk zijn, kunnen ook proactieve belrondes ingezet worden.
   
• In Mortsel  werkt men met een algemeen nummer, een lokale babbellijn die altijd beschikbaar is.

Ben je op zoek naar materialen, tools, methodieken,… om met kinderen en jongeren in gesprek te gaan?

• Kijk dan zeker eens op de site van NokNok. NokNok richt zich rechtstreeks naar kinderen en jongeren en biedt tips, vragen en materiaal rond mentaal welbevinden.
• Ook Klasse werkte naar aanleiding van dit speciale schooljaar enkele tools uit.
• De Aanstokerij biedt verschillende educatieve spellen rond het thema aan, die een handige gesprekstool kunnen zijn.

Niet alles kan je zelf: jonge inwoners toeleiden naar hulp

Een babbel is niet altijd genoeg en voor sommige kinderen en jongeren blijft de eerste stap naar hulp een moeilijke. Je kan als lokaal bestuur dan ook inzetten op toeleiding.

• Een eerste manier om dat te doen, is om consequent in alle communicatie te verwijzen naar de beschikbare kanalen. Zo zijn de telefoonnummers, sites,… steeds binnen handbereik.
  In Laarne maakt men werk van een crisiskaart, die vlot opgeborgen en bijgehouden kan worden.
   
• In Wuustwezel werd een digitale kick off georganiseerd met de jeugdverenigingen. Daarin werd de opdracht verwerkt: "Wat doe je als je merkt dat een medeleiding of lid het moeilijk heeft?" en werd tegelijk ook meegegeven welke beschikbare lokale en bovenlokale organisaties er zijn. Ook de train the trainer (zie hierboven) die Puurs-Sint-Amands voor haar jeugdraad voorziet, heeft als doel om jongeren sneller naar de juiste kanalen te kunnen toeleiden.
   
• In Kortrijk gaan de jeugdwelzijnswerkers spelletjes aan huis spelen. Op die manier brengen ze (eerste-lijns)hulp tot bij de kinderen en jongeren. De jeugdwelzijnswerkers kunnen zo ook noden en vragen capteren en samen met de jonge inwoners en hun gezinnen op zoek gaan naar gepaste hulp.
   
• OnlineHulp-apps bundelde een hele reeks apps en hulpbronnen die rond corona steun en hulp aanbieden. 

Update: praktijkvoorbeelden netwerkmomenten Bataljong

Op de regionale netwerkmomenten in februari 2021 organiseerden we een uitwisseling rond mentaal welbevinden. We vullen hier enkele praktijkvoorbeelden aan vanop dat moment.

• In Geel ontwikkelde de jeugddienst samen met jongeren en heel wat partners Klik Erop!, een jongerenwebsite met een duidelijk overzicht van gratis, rechtstreeks toegankelijke hulpbronnen zoals JAC, WAT WAT, Awel en De Druglijn. Dit nadat jongeren zelf aangaven dat zij vaak niet weten waar ze terecht kunnen bij problemen.

• In Halle werd een poster gemaakt om de maatregelen uit de leggen aan jongeren. Deze is ook doorgestuurd naar jongeren via Smartschool. Jeugdwerkinitiatieven hebben ook filmpjes gemaakt.

• De jeugdambtenaar van Avelgem ziet meer jongeren in de publieke ruimte.
• Jeugdcentrum De Klinker in Aarschot zorgden wekelijks voor een post op Instagram, waarbij iemand van het stadsbestuur vertelt waarmee hij of zij het moeilijk heeft. Daar hoort telkens een liedje bij. Het idee is dat kwetsbaarheid geen zwakte is, maar een sterkte kan zijn. Het stadsbestuur wil zich niet verschuilen en eerlijk zijn. Dit alles onder de noemer 'muziek laat ons praten'.
• Kortrijk plant de gesprekstips van de sensibiliseringscampagne F*ck 69 van Awel te promoten bij jeugdvereniging, om kinderen ook de kans te geven te ventileren.
• Tienen doet stoepgesprekken in samenwerking met Arktos. 
• In Aalter doen medewerkers van jeugdcentrum Kadans 'Salon' in parkjes en pleintjes, om te babbelen met jongeren.
• Hamme doet wandelbabbels: 1-op-1-gesprekken met jongeren die het moeilijk hebben (vb: door studenten psychologie).

3. Wat kan je nog meer doen? (Extra) acties en initiatieven.

Ondersteun organisaties en partners

Blijf steeds je regierol in het oog houden als lokaal bestuur. Er zijn in je gemeente of in je regio al heel wat organisaties en partners die aan de slag zijn om het mentaal welbevinden van kinderen en jongeren te waarborgen. Je kan hen op verschillende manieren ondersteunen.

• Laat initiatieven dus gerust bottom-up groeien, ondersteun die initiatieven en geef hen ruimte om te groeien. 
  Young Fenix in Antwerpen is een voorbeeld van zo’n burgerinitiatief. De kracht ligt net in het bottom-up karakter, maar dat wil niet zeggen dat je als lokaal bestuur hier geen ondersteuning kan bieden.

Focus verder op connecties, tussen kinderen en jongeren, maar ook tussen organisaties, besturen,… om samen het mentaal welbevinden van kinderen en jongeren te bewaken en te vergroten – dat leerden we op de Netwerkdag ‘zorgen voor wel-zijn van kinderen en jongeren’

• Zo zette Antwerpen 2020 (al voor het uitbreken van de crisis) in het teken van mentaal welbevinden van kinderen en jongeren. Hiervoor gaan ze op regelmatige basis in gesprek met jeugdwerkers en bevragen ze wat zij nodig hebben aan vorming, gesprekstechnieken, intervisie,…om hen zo maximaal te kunnen ondersteunen.
  Verder voorzien ze ‘EHBJ’: eerste hulp bij jongeren. Dit is een vorming door CAW, gefinancierd door het lokaal bestuur, gericht op jeugdwerkers.
   
• Ook in gesprek gaan met de lokale politie is een essentiële vorm van connectie. Ga in gesprek over wat kan en mag, over hoe met  kinderen en jongeren in gesprek te gaan, over het belang van bijvoorbeeld de publieke ruimte voor jonge inwoners. 
   
• Ondersteun je lokale partners ook door, waar mogelijk, mee in te tekenen op projectoproepen. Stuur die gericht door, zoek mee naar mogelijkheden en bekijk samen hoe zo’n projectoproep een wederzijdse meerwaarde kan betekenen. Vanuit de breedte van dit verhaal, kunnen er daardoor ook opportuniteiten buiten het beleidsdomein Jeugd liggen.
   
• In Balen wordt er geïnvesteerd in educatieve spellen rond het thema, zodat nog meer verenigingen en organisaties daarmee aan de slag kunnen.

• Zoek (mee) naar middelen voor vormen van hulpverlening en therapie die in de organisaties kunnen aangeboden worden.

Na 9 maanden coronacrisis begint de welzijnscomponent, die nu zowat in elke vorm van jeugdwerk en jeugdaanbod doorweegt, zwaar te worden voor de jeugd(welzijns)werkers en vrijetijdswerkers. Hun welzijn is van belang om er te kunnen zijn voor kinderen en jongeren.

• Zet dus niet enkel in op materiële of financiële ondersteuning van je partners, maar wees present, wees aanwezig. Zorg dat je ook naar je partners een luisterend oor biedt. 
   
• Belangrijk is dat jeugdwerkers ook weten waar ze zelf terecht kunnen, zoals bij JAC en CAW, en dat ze zelf voldoende kennis en informatie ter beschikking hebben om op een goeie manier ‘hun’ jongeren te ondersteunen.
   
• Naast NokNok en Klasse (zie hierboven), heeft ook WatWat tools om mee aan de slag te gaan, zoals een lockdowndagboek ontworpen door Chrostin
  TeGek! heeft heel wat tools en materialen die je in bestaand aanbod kan gebruiken of integreren.
  Tot slot bundelde Geestelijk Gezond Vlaanderen heel wat kennis en materiaal in lespakketten, waardoor ze zowel voor professionals als voor kinderen en jongeren toegankelijk zijn. Er is een pakket voor -15j en +15j.

Zet zelf acties op

Als de draagkracht van de organisaties overschreden wordt, als er toch nog hiaten zijn,… kan je als lokaal bestuur ook zelf aan de slag. We lieten al zien hoe jullie volop in gesprek gaan met kinderen en jongeren. 
Maar jullie doen heel wat meer dan dat:

• Kontich voorziet op een aantal vaste momenten laagdrempelige psychologische hulp in de bibliotheek (What's Up). Bestaand aanbod voor volwassenen openzetten voor +16j kan eveneens een mogelijkheid zijn om meer hulpverlening toegankelijk te maken. Ze lanceerden ook een filmpje waarin een jongere vertelt over zijn ervaring met What's Up.

• In Borgerhout wordt samengewerkt met Kras en worden extra Safe Spaces voorzien en is er extra aanbod voor kinderen onder de 12 jaar. Daarnaast wordt ingezet op pleinpatrons. 
  Ook heel wat andere steden en gemeenten zetten in op outreachend werken, om zo zelf actief naar die kinderen en jongeren toe te gaan die het nodig hebben.
   
• De voorbije maanden hebben in het teken gestaan van verlies. De beleving en de verwerking van verlies en verdriet gebeurt anders in verschillende gemeenschappen. Besteed aandacht en zorg aan die verschillende verwerkingsprocessen. Geef ruimte aan die verschillen.

Update: praktijkvoorbeelden netwerkmomenten Bataljong

Op de regionale netwerkmomenten in februari 2021 organiseerden we een uitwisseling rond mentaal welbevinden. We vullen hier enkele praktijkvoorbeelden aan vanop dat moment.

• Sint-Lievens-Houtem maakte werk van het project 'Mentaal Welzijn'. In de eerste lockdown werd vooral ingezet op 'awareness' via scholen, social media en de pers. Onder het motto 'Nood aan een nachtlampje' ging Kevin van de jeugddienst tijdens de tweede lockdown onder meer in gesprek met (professionele) experts uit de buurt en nationale organisaties. Zij deelden tips en tricks voor momenten waarin je je niet goed in je vel voelt. Dit alles werd gedeeld via social media.

• Tessenderlo organiseert een Rage Room. Een oud dienstengebouw wordt gesloopt. Eén van de ruimtes wordt in februari ingericht als 'rage room' (sloopkamer) voor jongeren. Ze kunnen zich op een zaterdagmiddag inschrijven voor een tijdsslot en mogen dan meubels stukslaan met een grote hamer en glazen flessen tegen de muur gooien.  Dankzij een samenwerking met de kringloopwinkel werden oude meubels die niet meer bruikbaar zijn verkregen. Jongeren kunnen ook hun frustraties op de muren, vloer en plafond schrijven. Jongeren kunnen dus zowel fysiek als mentaal hun frustraties uiten. Dit alles onder toezicht en met de nodige veiligheidsmaatregelen.
• In Deinze voorzien Samen Jong in Deinze - SJID de hulplijn TSJID-CHAD van 10 tot 22u. De jeugddienst werkt er samen met twee jeugdhuizen en de jeugdraad. Ze bieden een luisterend oor, zorgen voor informatie, sensibiliseren en promoten activiteiten voor sociale media. 

• Sint-Pieters-Leeuw verstuurde een postkaart naar jongeren in de gemeente. Zij konden zich registreren voor een 'drive through' om een pakket op te halen met allerlei gadgets en flyers. Het werd een groot succes met veel respons. Aan de 'drive through' werd een babbel met de jongeren gekoppeld. 

• Verschillende lokale besturen (oa. Beveren, Haacht, Knokke-Heist, Kalmthout en Berlaar) verlengen de stille studeerruimtes op vraag van de jongeren. Een stille studeerruimte zorgt voor structuur en regelmaat voor jongeren. Bovendien zorgt het ervoor dat ze in een virusveilige omgeving ook leeftijdsgenoten kunnen ontmoeten. Meer info vind je hier.

• Verschillende lokale besturen zetten ook heel actief in op vrije tijd van kinderen en jongeren buiten de vrijetijdsorganisatie. Lees hier onze aanbevelingen daarrond en laat je inspireren door tal van praktijkvoorbeelden.. 

4. Nog enkele uitdagingen

Ondanks het vele werk dat verzet wordt, zien we dat er nog een aantal uitdagingen blijven:

• Er werden al heel wat bevragingen gedaan, maar dat betekent niet dat we daarmee weten hoe het nu zit. De noden en behoeften verschillen en evolueren. Het is daarom belangrijk om blijvend de vraag te stellen naar wat kinderen en jongeren in specifieke contexten en omstandigheden nodig hebben.
   
• Er zijn heel wat mogelijkheden om digitaal contact te houden, om digitaal hulp te vinden, om digitaal informatie op te zoeken,… maar zolang we geen werk maken van de digitale kloof en van materiële gelijke kansen, zullen er steeds kinderen en jongeren extra kwetsbaar blijven omdat ze geen beroep kunnen doen op digitale ondersteuning en hulp.
   
• Deze crisis wordt (zeker niet onterecht) gedomineerd door het beschermen van veiligheid, van gezondheid, door een sterke risico-benadering. En toch is het nodig om, in het belang van kinderen en jongeren, in dat discours en in de maatregelen te bewaken dat we voldoende ruimte en voldoende activiteiten mogelijk maken voor kinderen en jongeren. 
   
• Binnen het jeugd(welzijns)werk was het luikje ‘welzijn’ al een steeds groter stuk aan het innemen. Deze crisis heeft dat alleen maar zichtbaarder gemaakt. De vraag is nu hoe we enerzijds de aan-dacht voor het welzijn en welbevinden kunnen verduurzamen en hoe we anderzijds de welzijnspoot in evenwicht kunnen houden met het vrijetijdskarakter en het jeugdwerkkarakter van de initiatieven?
   
• De huidige crisis toont aan dat bepaalde vormen van hulpverlening meer drempels in zich dragen dan vermoed werd. Hoe kan daar een oplossing voor gezocht worden? Hoe kunnen lessen uit deze ervaringen getrokken worden?
   
• We stellen de nood én de meerwaarde van outreachend werken vast. De kracht van wandelbabbels, stoepgesprekken, pleinpatrons werd in deze crisis overduidelijk. En toch merken we dat er ook hier nog drempels zijn. Hoe kunnen we zowel de vaardigheden als de institutionele context aanscherpen zodat outreachend werken (opnieuw) deel wordt van het DNA van de jeugdambtenaar?