Drie kernspelers van lokaal jeugdbeleid
Wie zijn de kernspelers voor de brede jeugdreflex?
Goed lokaal beleid voor kinderen en jongeren krijgt vorm door het partnerschap tussen het lokaal bestuur met haar ambtenaren en politici, en kinderen en jongeren. Ook andere betrokkenen, zoals middenveldorganisaties, kunnen ambassadeurs worden van de brede jeugdreflex. Alles staat of valt met hoe zij zich tot elkaar verhouden, elk vanuit zijn eigen rol.
Het lokaal bestuur is met haar politici en ambtenaren verantwoordelijk voor het verspreiden, installeren en bewaken van de brede jeugdreflex binnen het lokaal bestuur en bij andere belanghebbenden. Het gaat hiervoor in interactie met kinderen, jongeren en andere belanghebbenden. Het doel is een beter lokaal beleid dat de Kinderrechten realiseert, en dat fysieke en mentale ruimte creëert voor kinderen en jongeren.
1. Kinderen en jongeren
Kinderen en jongeren zijn expert over hun eigen leefwereld. Ze zijn niet enkel onderwerp van beleid, ze maken ook mee het beleid. Dit kan in jeugdraden zijn, maar ook vele andere vormen van participatie aan het beleid zijn mogelijk en nodig. Het is de taak van lokale besturen om deze leefwereld te leren kennen. Ook organisaties die werken met en voor kinderen en jongeren, kunnen een rol spelen in het uitbreiden van de kennis van de leefwereld van kinderen en jongeren.
2. Politici
Politici met lokaal mandaat, met de schepen van jeugd op kop, bepalen het lokale beleid en beslissen over het meerjarenplan en de te halen doelstellingen. Zij zetten op politiek niveau het beslissingskader uit en mandateren ambtenaren om de brede jeugdreflex in de praktijk te brengen.
3. Ambtenaren
Beleidsvoorbereiding, -uitvoering en opvolging is de taak van ambtenaren. Er zijn ambtenaren (al dan niet in jeugddiensten) die dagelijks met en voor kinderen en jongeren werken. Daarnaast hebben nog veel meer ambtenaren een rol te spelen. Belangrijk is dat de juiste competenties aanwezig zijn en dat mandaten zijn toegewezen.
De rol van andere betrokkenen
Naast de kinderen en jongeren zelf en personen gelinkt aan het lokaal bestuur, zijn er ook personen die door hun werk, hun vrije tijd of privé-situatie… betrokken zijn op het leven van kinderen en jongeren. Zij kunnen vanuit hun persoonlijke of werkervaring mee vorm geven aan een kwalitatief beleid voor jonge inwoners in de gemeente, stad of regio en zo mee het draagvlak voor de brede jeugdreflex verbreden. We noemen hen ‘andere betrokkenen’.
De groep van andere betrokkenen zien we als een heel uiteenlopende groep: van ouders, voogden en buurtbewoners over zowel vrijwillig als geprofessionaliseerd jeugdwerk en andere zelforganisaties, naar kinderopvang, onderwijs, deeltijds kunstonderwijs, sportclubs, bijzondere jeugdhulp, (jeugd)welzijnsorganisaties en andere dienstverlening specifiek voor kinderen en jongeren zoals bijvoorbeeld logopedisten.
De intensiteit van de relatie tussen het lokaal bestuur en deze andere betrokkenen kan verschillen al naargelang de impact die het lokaal bestuur via hen verwacht te hebben op het leven van kinderen en jongeren. Dit kan gaan van:
- Het louter weten van elkaars bestaan;
- Andere betrokkenen met elkaar verbinden in een netwerk;
- Over het ad hoc samenwerken en actief doorverwijzen;
- Tot het samen beleid voeren via partnerschappen, subsidiëring, convenanten…
Het realiseren, uitdragen en bewaken van de Kinderrechten is een gedeelde verantwoordelijkheid van het lokaal bestuur en de andere betrokkenen. Lokale besturen dragen de verantwoordelijkheid voor de beleidsdomeinen die de directe leefwereld van kinderen en jongeren raken. Zij onderzoeken de noden en behoeften van kinderen en jongeren, en bekijken van daaruit wat ze kunnen ondernemen. De andere betrokkenen helpen mee bouwen aan een kind- en jongerenvriendelijke samenleving.
Ook andere bestuursniveaus zijn betrokken partij bij het lokale beleid voor kinderen en jongeren. Een lokaal bestuur kan bij hen pleiten voor de toepassing van de brede jeugdreflex.