Tools voor de brede jeugdreflex
Tools voor de brede jeugdreflex
Sterk beleid voor jonge inwoners voer je in verschillende beleidsdomeinen. Daar lees je heel wat over in onze visietekst over de brede jeugdreflex. We ontwikkelden diverse tools om hier als lokaal bestuur mee aan de slag te gaan.
Snel naar
Met de tools van de brede jeugdreflex willen we iedereen helpen herinneren dat onze dienst voor méér staat dan ‘sport en spel’. Jeugd is niet louter te herleiden naar ‘spel’, maar gaat ook over mobiliteit, welzijn, cultuur, ruimte…
Leen Van Eetvelde
Dienst jeugd en sport, Lokeren
De meerwaarde aan de tools van de brede jeugdreflex is dat je een sterk ‘merk’ als Bataljong achter je hebt staan. Je kan je daaraan profileren en verdedigen. Dat doet deugd. Voor vele collega’s is dit telkens ook een verrassing van ‘aah tiens, nu je het zegt’ en ‘ja, dat is wel waar…’
Pieterjan Beheydt
Jeugdconsulent Avelgem
Visietekst brede jeugdreflex
De missie van Bataljong is de volgende: Bataljong versterkt kinderen en jongeren, politici en ambtenaren in het voeren van meer, beter en breder lokaal beleid voor kinderen en jongeren. Deze missie concretiseerden we samen met leden in de visietekst rond de brede jeugdreflex. Deze visietekst geeft je in 20 pagina's inzicht op wat goed beleid voor kinderen en jongeren is en hoe je als lokaal bestuur werkt aan een samenleving die voor alle kinderen en jongeren een fijne plek is om op te groeien. We willen er lokale besturen mee inspireren, richting geven, woordenschat aanreiken en handvatten bieden om sterk beleid voor jonge inwoners te voeren, over beleidsdomeinen heen.
De vier hoofstukken uit de visietekst zijn
- Wat is de brede jeugdreflex?
- Waarom een brede jeugdreflex?
- Wie zijn de kernspelers voor de brede jeugdreflex?
- Hoe breng je de brede jeugdreflex in de praktijk?
Zo'n visietekst, dat klinkt natuurlijk allemaal goed op papier. Maar hoe pak je dat nu aan in de praktijk? We ontwikkelden verschillende tools om als lokaal bestuur aan de slag te gaan met de brede jeugdreflex. De visietekst vormde hiervoor steeds de basis en de leidraad. Afhankelijk van je eigen lokale context en doelstelling, kun je kiezen welke tool je wil gebruiken.
Deze tekst wil een maatstaf zijn voor lokale besturen in het maken van goed lokaal beleid voor kinderen en jongeren voor nu en de toekomst.
Brecht Goerlandt
Lid algemene vergadering Batalljong & Nationaal Coördinator KSA
De tools helpen om de visie op een begrijpbare en aanstekelijke manier te brengen naar de mensen die jij stap voor stap wil meenemen in het verhaal van breed jeugdbeleid.
Ilse Holvoet
Stafmedewerker Bataljong
1. Voorleesverhaaltje/Animatiefilmpje 'Sam groeit op'
Wat?
Je krijgt het verhaaltje te horen/zien van Sam, een kind dat opgroeit in een Vlaamse gemeente.
Doelstelling?
Een eerste kennismaking met hoe breed jeugdbeleid is.
Hoe?
Er is keuze tussen twee manieren om dit verhaal aan te brengen
- Je vertelt het verhaal aan een groep mensen die je wil laten kennismaken met breed jeugdbeleid.
- Je laat het animatiefilmpje 'Sam groeit op' zien.
De luisteraars turven en noteren alle diensten en organisaties die impact hebben op het leven van Sam. Dit start bij de geboorte van Sam (Dienst burgerzaken, Kind & Gezin…) tot hij jongvolwassene is (dienst wonen, VDAB…). Op het einde van de oefening worden de diensten overlopen, en dat blijken er heel wat te zijn.
Doelgroep?
Iedereen die kennis zou moeten maken met breed jeugdbeleid. Denk hierbij aan startende schepenen, jeugdambtenaren, jeugdraders, (startende) collega-ambtenaren enzovoort.
Duur?
30 minuten voor het verhaal/filmpje, inclusief bijbehorende uitleg.
Sterkte?
Het vertrekt vanuit een concrete situatie, dat maakt het tastbaar. Daarom is het uitermate geschikt als eerste kennismaking voor mensen die niet met jeugdbeleid bezig zijn.
De tools maken het mogelijk om de visie bij zowel beleidsvoorbereiders, -beslissers als bij -uitvoerders bevattelijk te brengen. Het verhaaltje legt het concept en doel heel begrijpelijk uit aan mensen die geen ervaring hebben in onze sector. Mensen noemden het letterlijk een eye-opener.
Filip Stallaert
Stafmedewerker Bataljong
2. Koekendoos 'Petit Heure'
Wat?
De koekendoos is een conversation starter om het gesprek aan te gaan rond de brede jeugdreflex (BJX). Met de nodige koekjes en een goeie tas koffie praat je samen met je collega's, schepenen en geïnteresseerde over sterk beleid voor kinderen en jongeren.
Petit Heure wil drie dingen vertellen
- Het koekje vraagt een ‘klein uurtje’ van je kostbare tijd. Net genoeg om te luisteren naar een verhaal over hoe je kind- en jeugdvriendelijk beleid in de stad of gemeente kan ontwikkelen.
- Het koekje wekt een positieve emotie op. Het roept blije herinneringen op vanuit de jeugdjaren, brengt je gesprekspartner(s) in de juiste stemming om hem/haar te overtuigen.
- Het koekje staat symbool voor de brede jeugdreflex. De BJX is een cultuur, een houding, een mindset die je niet meer loslaat en waar je elke dag aan werkt.
Doelstelling?
De ogen van mensen openen. Beleidsmakers of anderen worden geïnformeerd en meegenomen in het verhaal van de BJX. Idealiter hebben ze na dit gesprek honger naar meer.
Hoe?
De koekendoos bevat op elke zijde informatie over de vier centrale vragen die aan bod komen in de visietekst. Je overloopt de informatie die visueel en behapbaar op de doos uitgetekend staat.
- Wat is de BJX?
- Waarom zou je aan de BJX werken?
- Hoe doe je het?
- Met wie werk je eraan?
Doelgroep?
Dat kunnen beleidsmakers zijn, denk aan het managementteam, diensthoofden of College van Burgemeester en Schepenen. Ook de jeugdraad of een geïnteresseerde collega kunnen dit koekje ongetwijfeld smaken. Het geeft je gesprekspartner na dit gesprek honger naar meer.
Duur?
Zoals de naam doet vermoeden is er een klein uurtje nodig om de koekendoos te introduceren (+/- 20 minuten) en in te gaan op vragen (+/- 30 minuten).
Sterkte?
Het biedt de nodige structuur, woordenschat en uitgebreide introductie over de brede jeugdreflex. De koekendoos is visueel aantrekkelijk en heeft een interessante vorm. Dat nodigt uit voor een gesprek.
De meerwaarde aan de koekendoos is dat het iets fysiek is. Het geeft op een leuke, ontspannende manier de volledige visie weer op een koekendoos.
Jonas Lenaers
Verantwoordelijke team welzijn - jeugd Heusden-Zolder
Ik testte de formule van de koekendoos uit op enkele collega’s. De tekeningen staan niet volledig op zich maar het vormt wel een startpunt. Collega’s lijken meer aandachtig te luisteren omdat je iets hebt om naar te kijken, breed jeugdbeleid wordt een beetje meer tastbaar.
Klaartje Mariën
Jeugdconsulent kindvriendelijke gemeente Sint-Katelijne-Waver
3. Kindvriendelijke Zoekpaal
Wat?
Je plaatst de zoekpaal op een plek waar veel collega-ambtenaren samenkomen of passeren (bvb. administratief centrum of eetruimte). De zoekpaal heeft de volgende functies:
- Ontdek enkele kindvriendelijke 'first steps';
- Doe mee aan de 'kindvriendelijke kwis';
- Bekijk getuigenissen van kindvriendelijke ambtenaren uit verschillende beleidsdomeinen;
- Ontleen het boek 'Dwalen met een Doel';
- Contacteer collega's en nodig hen uit om ook een bezoekje aan de zoekpaal te brengen.
Doelstelling?
- Collega's van de verschillende diensten binnen het lokaal bestuur sensibiliseren en doen nadenken over wat zij kunnen betekenen op vlak van kindvriendelijkheid.
- Eén of meerdere hoofdstukken uit het boek 'Dwalen met een Doel' laten lezen door collega's betrokken op het desbetreffende beleidsdomein.
Hoe?
Collega's ontdekken één of meerdere functies van de zoekpaal. De zoekpaal staat een voldoende lange periode binnen het lokaal bestuur, zodat er ruimte is dit voldoende onder de aandacht te brengen.
Doelgroep?
Ambtenaren van het lokaal bestuur van allerhande diensten die impact hebben op het leven van jonge inwoners.
Duur?
Je kan de kindvriendelijke zoekpaal ontlenen bij Bataljong voor de periode van 1 maand. Bij de paal horen 10 boeken. Je krijgt daar bovenop 2 exemplaren van het boek die je ook na de uitleenperiode mag houden.
Een bezoek aan de paal kan heel kort zijn (even het boek doorbladeren of snel een filmpje bekijken). Wil je alle functies van de zoekpaal bekijken en beleven, dan duurt dit alles samen ongeveer 25 minuten.
Sterkte?
- Tool die je fysiek kan binnenhalen binnen het lokaal bestuur.
- Eyecatcher.
- Boeiende en relevante getuigenissen uit allerhande beleidsdomeinen.
- Laagdrempelig en toegankelijk. Een bezoeker kan zelf kiezen welke en hoeveel functies van de zoekpaal hij of zij gebruikt om kennis te maken met kindvriendelijkheid.
- Na de ontleenperiode krijg je nog tips, tricks en materiaal om de kindvriendelijke kiempjes die ontstonden, verder te doen groeien.
4. Toolkit kindvriendelijk beleid
Wat?
Een toolkit met allerhande tools om te werken aan de kind- en jeugdvriendelijkheid van het beleid. Het is een set aan tools waarmee je een compleet participatief beleidsproces aflegt. Van omgevingsanalyse over een waaier aan participatieve methodieken tot een strategie tot op actieniveau, om als stad of gemeente stappen vooruit te zetten op vlak van kindvriendelijkheid.
De tools staan in een weloverwogen volgorde. Ze volgen immers de logica van een proces van beleid maken en zijn daarmee op maat gemaakt van lokale besturen.
Doelstelling?
Lokale besturen met een samenhangend geheel van methodieken ondersteunen om 'kindvriendelijkheid' te operationaliseren in het eigen beleid.
Hoe?
Lokale besturen kunnen een traject lopen in 3 fases.
- Fase 1: de staat van kindvriendelijkheid van de stad/gemeente analyseren. Tools hierbinnen helpen om:
- Een data-analyse te maken
- Een quickscan kindvriendelijkheid uit te voeren
- Focusgroepen te organiseren
- Prioritaire thema’s af te bakenen.
- Fase 2: belevingsonderzoek voeren bij kinderen en jongeren. De tools hierbij zorgen ervoor dat je:
- Methodieken kunt ontwikkelen om belevingsonderzoek te voeren.
- De resultaten kunt analyseren en omzetten in beleidsaanbevelingen.
- Fase 3: een strategie kindvriendelijke stad/gemeente maken. Tools hier zorgen voor de nodige inspiratie om tot een sterke strategie te komen.
Tools kunnen ook los van een traject ingezet worden binnen het lokaal bestuur. Ze zijn gratis ter beschikking voor de leden van Bataljong.
Doelgroep?
Lokale besturen die kinderrechten als basis van hun beleid willen nemen. Veelal neemt een jeugdambtenaar met een brede blik de trekkende rol op in kindvriendelijk traject.
Duur?
- Sommige tools kunnen op zichzelf gebruikt worden. De duur varieert van tool tot tool.
- Het volledige traject doorlopen duurt minstens 1 jaar. Sommige gemeentes trekken tot 2 jaar uit om een volledig en stevig traject te lopen om het label kindvriendelijke steden en gemeenten te halen.
Sterkte?
De combinatie van de verschillende tools maakt de toolkit ideaal om te gebruiken in een kindvriendelijk proces als lokaal bestuur.
De tools bieden je als lokaal bestuur de mogelijkheid om je hele beleid stevig onder de loep te nemen. In de eerste fase neem je een 'panoramafoto' van je gemeente: je onderzoekt breed, op verschillende domeinen, wat de staat van kindvriendelijkheid is. Daarna neem je enkele close-ups: je bekijkt diepgaand en samen met kinderen en jongeren enkele prioritaire thema's. De collage van deze foto's stellen je in staat om een duurzame strategie op te maken richting nog kindvriendelijker beleid.
Imke Pichal
Voormalig coördinator kindvriendelijke steden en gemeenten, Bataljong
Wil je aan de slag gaan met één van bovenstaande tools? Neem vrijblijvend contact op en we bekijken hoe we je op maat verder kunnen helpen.
