Hoe werden de middelen uit het noodfonds gebruikt?
Lokale besturen kregen in juli middelen uitgekeerd uit het Vlaamse noodfonds voor de ondersteuning van de sectoren jeugd, cultuur en sport. Vanuit zijn missie als ondersteuner voor sterk lokaal beleid voor jonge inwoners lanceerde Bataljong een info pagina rond het noodfonds met aanbevelingen en inspiratie rond het inzetten van de middelen. We lanceerden in oktober een bevraging onder onze leden over hoe deze middelen werden ingezet. De resultaten delen we hier graag met jullie.
Wie vulde de bevraging in?
Onze vragenlijst werd ingevuld door 108 respondenten uit 105 gemeenten. Eén op drie van de Vlaamse gemeenten gaf dus antwoord op onze bevraging. De invullers overliepen de vragenlijst meestal alleen.
We zijn blij dat 1 op de 3 gemeenten op korte termijn de bevraging konden invullen zodat de resultaten representatief zijn.
Wat leerden we over de verdeling van de middelen?
87,1 % van de bevraagden gaf aan absoluut of eerder wel tevreden te zijn met de verdeling van de middelen tussen sectoren. In het merendeel van de gemeenten leidde het proces naar de verdeling van de middelen dus tot een eerlijke verdeling. Daarnaast gaf 82,4% aan dat er vanuit het domein jeugd in min of meerdere mate een impact was op het besteden van de middelen in de domeinen sport en cultuur.
Het gevoel van urgentie dat bij besturen leefde maakte het organiseren van voldoende overleg en grondige analyse een moeilijke opdracht. Dit uit zich in de antwoorden op onze vragen naar inspraak en overleg.
We deden een impactmeting bij ons jeugdwerkveld om te horen hoe we hen konden ondersteunen en wat de grootste bezorgdheden waren. Die input hadden we bij de hand wanneer beslist werd over de verdeling van de middelen.
Femke Hendriks
Coördinator jeugddienst Hasselt
Bij de vraag naar inspraak van jeugd(werk)initiatieven bij de verdeling van de middelen gaf 70,4% van de bevraagden aan dat er geen of eerder weinig inspraak was, met als meest voorkomende argument het tijdsgebrek.
Bij lokale besturen waar er meer inspraak was, werd er dikwijls in twee fases gewerkt. In een eerste fase werd een aantal beslissingen snel genomen (bv: rond ondersteuning voor de zomerkampen). Voor de tweede fase werd meer tijd voorzien om een doordacht plan uit te werken en daarbij tijd uit te trekken voor inspraak van verschillende actoren.
Bij de vraag in welke mate de diensten betrokken werden bij het maken van de verdeling van de middelen antwoordt bijna 70% veel of eerder wel betrokken te zijn. Waar de betrokkenheid eerder klein was of niet bestond, waren de meest voorkomende verduidelijkingen een gebrek aan tijd of het niet volgen van de adviezen door het bestuur.
Ondersteuning van jeugd(werk)initiatieven
Op onze inspiratiepagina raadden we lokale besturen aan om de middelen niet gewoon uit te delen maar doordacht te spenderen. Verenigingen financieel ondersteunen kan zeker onderdeel zijn van steunmaatregelen, al werd aangeraden om de ondersteuning te baseren op een analyse van de impact van corona op het werkveld. Omdat niet elke werking even veel impact ondervindt.
Financieel
Zo goed als alle lokale besturen maakten de keuze om jeugd(werk)initiatieven financieel te ondersteunen met de middelen uit het noodfonds. Dikwijls met een extra subsidie, gebaseerd op cijfers van de voorbije jaren. Eerder dan gebaseerd op aantoonbare noden.
De opvallendste cijfers zijn die bij de vraag of (nog) niet-erkende initiatieven steun konden aanvragen. Jammer genoeg geeft daar 60% aan dat deze initiatieven niet op steun konden rekenen. Dit vinden we vanuit Bataljong een gemiste kans. Zowel Bataljong als De Federatie schoven in hun adviezen naar lokale overheden duidelijk aandacht voor niet-erkende initiatieven naar voren.
Er liggen zeker nog kansen bij het verdelen van de middelen die door lokale besturen werden gereserveerd voor de volgende maanden.
We zijn niet de weg op gegaan van het vergoeden van gemiste inkomsten. Er is wel een stuk voorbehouden (noodfonds van het noodfonds) voor wie in zijn voortbestaan bedreigd wordt.
Isabelle Rombouts
Diensthoofd Jeugd - ASSE
Andere vormen van ondersteuning
We informeerden naar andere vormen van ondersteuning die lokale besturen gaven. Het voorzien van extra hygiënisch materiaal bleek de meest voorkomende maatregel, gevolgd door het voorzien van extra logistiek materiaal en meer flexibiliteit bij het ontlenen van materiaal.
Goed om lezen was dat er doorgaans gewerkt werd met een combinatie van verschillende maatregelen die op elkaar ingrepen.
Bij het antwoord andere werd het gratis beschikbaar stellen van locaties voor jeugdwerk en het creëren van extra locaties aangehaald.
Initiatieven vanuit lokale besturen
Op de vraag of de gemeente zelf initiatieven nam met middelen uit het noodfonds liepen de antwoorden sterk uiteen.
Gemeente die nee antwoordden gaven ofwel aan dat ze via projectoproepen extra initiatieven stimuleerden of dat de extra initiatieven van de gemeente niet met middelen van het noodfonds werden gefinancierd.
Bij de gemeenten die met de middelen eigen initiatieven financierden lag de focus op het creëren van extra (zomer)aanbod en het leveren van extra inspanningen voor maatschappelijk kwetsbare kinderen en jongeren. Opvallend was dat veel lokale besturen extra aandacht gaven aan het uitbreiden van het aanbod van de gemeentelijke uitleendienst.
Er werd gekozen om de middelen van het noodfonds integraal uit te keren aan de verenigingen. Andere gemeentelijke ondersteuning komt vanuit de eigen gemeentelijke middelen.
Roel Slegers
Diensthoofd vrijetijd - Retie
Tot slot
Zo goed als alle Lokale besturen hebben hard gewerkt om in deze moeilijke periode het welzijn van kinderen en jongeren in de gemeente voldoende aandacht te geven. Niet overal liep dit even vlot, maar het is vooral fijn om te merken dat er vanuit Jeugd- en vrijetijdsdiensten overal werd gestreden voor aandacht voor de jonge inwoners van elke stad en gemeente.
We presenteerden jullie een greep uit de resultaten die onze bevraging opleverde. Vanuit Bataljong gebruiken we jullie antwoorden om te blijven inzetten op ondersteuning van lokale besturen in Coronatijden.
