Mogen kampen plaatsvinden in mijn gebouw of op mijn terrein?
Er komt heel wat kijken bij verhuur van een gebouw of terrein en als jeugddienst is het vaak niet eenvoudig om te weten hoe je iemand het best kan informeren. Gelukkig hoeft het zelf ook niet allemaal te weten, want CJT (Centrum voor Jeugdtoerisme vzw) staat paraat om starters gratis te ondersteunen, plannen te bekijken en advies te geven. Je kan CJT bereiken op info@cjt.be of tel. 09 210 57 75.
Om je een eerste houvast te bieden, staan de belangrijkste aandachtspunten hieronder alvast verzameld. Meer info kan je terugvinden op de website van CJT
Welke voorwaarden gelden er om te mogen uitbaten?
Het Vlaamse logiesdecreet bepaalt welke verblijven onder welke uitbatingsregels vallen. Iedereen moet zich aanmelden bij Toerisme Vlaanderen en voldoen aan het logiesdecreet, behalve volgende categorieën:
-
jeugdlokalen die minder dan 60 dagen per jaar verhuren aan georganiseerde jeugdgroepen onder begeleiding
-
kampeerterreinen die minder dan 75 dagen per jaar verhuren aan georganiseerde (jeugd)groepen onder begeleiding
In beide gevallen (jeugdlokalen en kampeerterreinen) volstaat een melding bij de gemeente en gelden geen specifieke Vlaamse uitbatingsregels. De gemeente kan in deze gevallen wel, indien nodig, een aantal voorwaarden opleggen zodat de beperkte verhuur veilig kan plaatsvinden. Een jeugdlokaal met beperkte verhuur kan natuurlijk ook de vrijwillige keuze maken om zich toch aan te melden bij Toerisme Vlaanderen.
Aangemelde verblijven moeten volgens het logiesdecreet voldoen aan basisnormen die gelden voor elk toeristisch logies, zoals specifieke brandveiligheidsnormen. Voor jeugdverblijven komen daar nog algemene uitbatingsvoorwaarden bij. Een aangemeld verblijf heeft zeker een aantal voordelen. Gebruikers weten zo bijvoorbeeld dat het gebouw zeker brandveilig en proper is.
Wie bovendien kiest voor een erkenning, kan worden ingedeeld in één van de drie comfortclassificaties: basis, standaard of comfort. De voorwaarden om erkend te worden zijn dezelfde als de minimale uitbatingsvoorwaarden. Het grote voordeel is dat een erkend jeugdverblijf kan aankloppen bij Toerisme Vlaanderen en Departement Cultuur, Jeugd en Media (CJM) voor subsidies.
Meer info over het logiesdecreet en uitbatingsnormen kan je terugvinden op deze pagina.
Welke subsidies kan een uitbater ontvangen?
Om het financiële plaatje van een jeugdverblijf rond te krijgen, zijn subsidies vaak onmisbaar. De voornaamste infrastructuursubsidies kunnen door erkende jeugdverblijven aangevraagd worden bij zowel Toerisme Vlaanderen als het Departement Cultuur, Jeugd en Media. Bij Toerisme Vlaanderen kan elk erkend jeugdverblijf subsidie aanvragen, ongeacht de rechtsvorm van de uitbating. Bij Departement CJM kunnen enkel rechtspersonen met sociaal oogmerk (zoals vzw’s) aankloppen, Naast infrastructuursubsidies komen rechtspersonen met sociaal oogmerk bij Departement CJM ook in aanmerking voor werkings- en personeelssubsidies.
Jeugdverblijven die tegelijk jeugdlokaal zijn, genieten soms ook bijkomend van gemeentelijke subsidies. Daarnaast kunnen duurzame investeringen vaak genieten van bijkomende premies.
Meer info over subsidies vind je terug op deze pagina.
Laat de stedenbouwkundige toestand het toe om kampen te organiseren in het gebouw of terrein?
Kampen kan je niet op elke plaats onderbrengen. De wetgeving op de ruimtelijke ordening en de omgevingsvergunningen bepaalt een aantal spelregels. Wie niet in orde is, kan achteraf met problemen geconfronteerd worden (tot en met sluiting en/of herstel in oorspronkelijke toestand). We schetsen de regels in een schema, maar de wetgeving is behoorlijk ingewikkeld, daarom raden we aan om langs te gaan bij de gemeentelijke dienst stedenbouw. Meer info vind je op de CJT-webpagina rond ruimtelijke ordening.
Zonering en omgevingsvergunning
Het Vlaamse grondgebied is een groot lappendeken van verschillende bestemmingen: voor wonen, recreatie, landbouw, bos enz. Voor elk van deze zones wordt bepaald welke bestemmingen er mogelijk zijn. Voor jeugdtoerisme zijn er in principe vier zone-eigen bestemmingen: woongebied, zone voor recreatie of verblijfsrecreatie (niet dagrecreatie), zone voor gemeenschapsvoorzieningen (op voorwaarde dat het gaat om een door Toerisme Vlaanderen erkend jeugdverblijf) en zone voor jeugdcamping. Maar gemeentes, provincies en het Vlaams gewest kunnen voor bepaalde gebieden een RUP(ruimtelijk uitvoeringsplan) vastleggen dat op zijn beurt eigen bepalingen kan bevatten.
Een omgevingsvergunning is een belangrijk element om stedenbouwkundig in orde te zijn met je jeugdverblijf of kampeerterrein. Zo’n vergunning bevat twee elementen: de beschrijving van de constructie (op basis van bouwplannen) en de functie ervan.
Bouwovertreding of zonevreemdheid
Wie niet in orde is met de omgevingsvergunning (vroeger: bouwvergunning), begaat een bouwovertreding. Het probleem kan zowel bij de constructie als bij de functie liggen. Dit kan vervelende gevolgen hebben, zoals een veroordeling door de rechtbank of een sluiting van het jeugdverblijf.
Een zonevreemde ligging leidt niet tot een vergunningsprobleem of een bouwovertreding. Zonevreemdheid op zich kan ook nooit voldoende zijn om een sluiting op te leggen, wel hypothekeert zonevreemdheid de toekomst, omdat het niet evident is om nieuwe omgevingsvergunningen af te leveren. Er is dan eerst een nieuw RUP nodig of er moet voldaan zijn aan de basisregels voor zonevreemde basisrechten en functiewijzigingen.
Volg het schema hieronder en ontdek wat van toepassing is voor jou. Meer info bij het schema vind je hier.
Extra uitleg bij het schema
1. Wanneer vonden voor het laatst vergunningsplichtige bouwwerken plaats in het gebouw? Als dit tijdstip valt voor 1962 of voor de inwerkingtreding van het eerste gewestplan, dan is er geen omgevingsvergunning nodig en wordt de constructie “vergund geacht”. De eerste gewestplannen zijn in Vlaanderen ingevoerd in de tweede helft van de jaren ’70.
2. Als de constructie in aanmerking komt om als “vergund geacht” beschouwd te worden, dient dit wel nog bewezen te worden. De eenvoudigste manier is met een uittreksel uit het vergunningenregister, maar hier zal je enkel informatie vinden als het bewijs reeds eerder is geleverd. Je kan ook langsgaan bij het kadaster, zij kunnen vertellen welke constructies er op een perceel stonden in een bepaald jaar. Ook oude foto’s of een aankoopakte kunnen de leeftijd van de constructie bewijzen.
3. Als de constructie correct vergund is, ben je op de goede weg, maar moet je ook bekijken hoe het zit met de functie van het gebouw. Niet in orde met de functie is juridisch gesproken evenzeer een bouwmisdrijf.
4. Een aantal kampen vinden plaats in gebouwen met een andere hoofdfunctie dan verblijfsrecreatie. In een jeugdlokaal stelt dit stedenbouwkundig geen probleem, op voorwaarde dat de functie jeugdlokaal correct vergund is en overnachten niet expliciet verboden wordt in de omgevingsvergunning en uiteraard ook los van andere bepalingen in bijvoorbeeld politiereglementen. Anders ligt het voor bijvoorbeeld schoolgebouwen of parochiezalen. De bijkomende functie “jeugdverblijf” is dan niet altijd voorzien in de omgevingsvergunning.
5. Een nieuwe omgevingsvergunning is niet nodig voor “tijdelijke handelingen en constructies” die de maximale duur van 4 keer 30 dagen per jaar niet overschrijden. Die periodes van 30 dagen mogen aansluitend zijn, maar dat hoeft niet. De hoofdfunctie van het gebouw moet dan uiteraard wel correct vergund zijn.
Voor correct vergunde jeugdlokalen (zie hierboven) is het tijdelijk gebruik niet beperkt tot 4 keer 30 dagen.
Andere tips
Kampas
Op Kampas kunnen (jeugd)groepen op zoek naar de ideale locatie voor hun meerdaags verblijf in Vlaanderen. Promotie via Kampas is gratis. Elke uitbater beschikt op kampas.be over een eigen omgeving, waarop je zelf kan bepalen hoe de accommodatie wordt gepresenteerd.
Heeft een uitbater nood aan een handig reservatiesysteem? De online boekingsmodule van Kampas (enkel voor zelfkook) maakt het voor groepen mogelijk om een locatie snel en eenvoudig online te kunnen reserveren. Ook maakt de module het werk van uitbaters een stuk gemakkelijker. Klik hier en ontdek het advies van CJT over de geschikte formule. Voor jeugdverblijven in volpension werkt CJT eveneens aan een reservatiesysteem, dat in 2025 gelanceerd zal worden.
Afspraken maken
In een huurovereenkomst worden afspraken tussen huurder en verhuurder wettelijk vastgelegd. Dit gebeurt best schriftelijk. De inhoud van de overeenkomst is vrij te bepalen zolang die niet in strijd is met de regels van openbare orde en het dwingend recht. Daarnaast bevat het huishoudelijk reglement de huisregels van het jeugdverblijf of kampeerterrein, dit is doorgaans gekoppeld aan de huurovereenkomst.
Denk ook aan de buren. Een jeugdverblijf of kampeerterrein zorgt per definitie af en toe voor wat overlast, al dan niet vermeend. Een goede relatie met de buren is daarom van heel groot belang en daar moet een uitbater ook in investeren.
Voor meer tips en info over starten met verhuur kan je terecht op cjt.be.
