Brug tussen jeugdhulp en jeugdaanbod
MAAK SAMEN TIJD VRIJ
Kinderen en jongeren in de jeugdhulp hebben recht op vrije tijd - met dit project bouwen Bataljong en De Ambrassade verder aan een stevige brug tussen jeugdhulp en jeugdaanbod
Plaatsing, langdurige opvang of leven in een voorziening heeft een ingrijpende impact op het leven van een jongere. Kinderen en jongeren komen (nood)gedwongen in residentiële voorzieningen terecht om hen te beschermen tijdens hun ontwikkeling. Één van de (onbedoelde) gevolgen hiervan is een beperking in hun vrijetijdsbesteding. Redenen hiervoor zijn regels en structuren binnen een voorziening, praktische bezwaren, financiële belemmeringen of een gebrek aan continuïteit. Zo blijkt uit het onderzoek over vrije tijd in jeugdhulp (2016).
In 2021 rolden Bataljong en De Ambrassade het Maak Samen Tijd Vrij project uit. Met dit project werd een toolbox uitgewerkt, die lokale besturen kan gidsen om in hun stad of gemeente verder te werken aan de brug tussen jeugdaanbod en jeugdhulp. Deze toolbox wordt samen gemaakt, getest en aangevuld door vijf trajecten, die liepen van januari tot juni. Deze vijf trajecten liepen in Schoten, Genk, Gent, Leuven en Kortrijk (regio Zuid-West-Vlaanderen). Samen gingen we op zoek naar manieren om de structurele brug tussen jeugdhulp en het brede jeugdaanbod te versterken op lokaal en regionaal niveau. Zo willen we kinderen en jongeren in de jeugdhulp meer en gemakkelijker toegang geven tot een betekenisvolle vrijetijdsbesteding.
Het project resulteerde in de Maak Samen Tijd Vrij website. Waar we alle info over het project, de toolbox en de lessen die wel leerden verzamelen.
“Vrije tijd gaat over spelen, ontmoeten en ontplooien. Dat kan in sportclubs, in cultuurverenigingen en in het jeugdwerk. Tegelijkertijd beleven vele jongeren hun vrije tijd ook in de publieke ruimte. Denk aan speel- en ontmoetingsruimtes zoals skateparken, voetbalpleintjes of hangplekken. In dit traject gaan we resoluut voor deze brede invulling van vrije tijd.”
Bert Delville
Teamcoördinator, Team Regie vrije tijd - Bataljong
Recht op vrije tijd
Kinderen en jongeren hebben recht op vrije tijd. Ook kinderen en jongeren in de jeugdhulp. Hulpverlening richt zich op het herstel van het normale leven. Een essentieel deel hiervan is een zinvolle invulling van vrije tijd. Een gelijke toegang hebben tot vrijetijdsbesteding als hun leeftijdsgenoten vergroot het gevoel van normaliteit voor de jongeren. Het kan ook een manier zijn om zelfvertrouwen en weerbaarheid op te bouwen.
In werkelijkheid zien we echter dat hun deelname aan jeugdwerk en ruimere vrijetijdsactiviteiten vaak beperkt is. Vrije tijd en deelnemen aan georganiseerd jeugdaanbod heeft nochtans tal van potentiële positieve effecten:
- op sociaal vlak: plezier en ontspanning, maar ook het ontwikkelen van sociale vaardigheden en het uitbouwen van vriendschappen en een sociaal netwerk.
- het ontdekken en ontwikkelen van talenten en competenties
- het geeft jongeren de kans om even enkel te doen waar zij zin in hebben.
Momenteel zijn er heel wat uitdagingen die de brug tussen de jeugdhulp en het -aanbod onstabiel maakt:
- Lokale besturen of regio’s kennen de vrijetijdsnoden en -behoeften van kinderen en jongeren uit jeugdhulpvoorzieningen vaak nog onvoldoende.
- Jongeren binnen de jeugdhulp krijgen vaak weinig mogelijkheden om zelf invulling te geven aan hun vrije tijd.
- De weg naar betekenisvolle vrijetijdsactiviteiten is voor jongeren in de jeugdhulp vaak moeilijk te vinden.
- De wereld van een jeugdwerker, sportcoach, animator, jeugdwelzijnswerker of begeleider in een voorziening en die van jongeren en kinderen in de jeugdhulp liggen (te) ver uit elkaar.
Maak Samen Tijd Vrij
Maak Samen Tijd Vrij wil hier verandering in brengen. Het project wordt gerealiseerd door Bataljong en De Ambrassade en is een vervolg op het project Maak Tijd Vrij (2019). In Maak Tijd Vrij werd gekeken naar de link tussen jongeren in de jeugdhulpvoorzieningen en het jeugdwerk. Het project toonde aan dat vrije tijd voor jongeren, die door omstandigheden in een voorziening voor bijzondere jeugdzorg verblijven, zeer waardevol is. Het project verzamelde goede voorbeelden en inspirerende handvaten om actie te ondernemen in dit domein. Lees meer over de resultaten van Maak Tijd Vrij en vindt een overzicht met inspiratiemateriaal voor voorzieningen, jeugdwerkorganisaties en lokale besturen.
We bouwen in het huidige project, Maak Samen Tijd Vrij, voort op de ervaringen, expertise en netwerken uit het vorige project en gaan samen met De Ambrassade aan de slag om dit werk te verdiepen en verduurzamen. Hiermee draagt het project ook bij aan de vierde prioriteit binnen het JKP (Vrijetijdsbesteding voor allen), dat zich richt op een inclusief en divers vrijetijdsbeleid.
Bij LEJO heb ik al meerdere jongeren uit de jeugdhulp zien bloeien en groeien in de vrijheid, los van problemen en rugzakken, die ze ontdekken op vrijetijdswerkingen en jongerenkampen. Met dit project kunnen we nog meer jongeren laten profiteren van échte vrije tijd.
Emiel De Smet
Jeugdwerker binnen Voel je Vrij van LEJO
Het project wordt gerealiseerd met steun van het Agentschap Opgroeien en Departement Cultuur, Jeugd en Media.
