Jonge nieuwkomers: vraag en antwoord
Veelgestelde vragen
Hieronder vind je een overzicht van een antwoord op de meest gestelde vragen.
Heb je zelf een vraag? Stuur dan een berichtje naar emily.mortier@bataljong.be.
- Met welke praktische zaken moet je rekening houden?
- Hoe ga ik met deze vluchtelingencrisis als jeugdambtenaar aan de slag?
- Een lokale jeugdbeweging neemt een kindje met een vluchtervaring mee op kamp. Gaat die wel vlot opgenomen worden in de groep?
- Hoe ga je om met mogelijke trauma's die kinderen en jongeren met een vluchtervaring hebben?
Laatste update: dinsdag 19-07-2022
1. Met welke praktische zaken moet je rekening houden?
Kinderen en jongeren kunnen niet zomaar deelnemen aan het vrijetijdsaanbod, er moet namelijk een verzekering worden afgesloten en de kostprijs hiervan zit vaak vervat in het lidgeld. Om de kosten hiervan te drukken, kan een verminderingstarief gehanteerd worden (bijv. Uitpas).
Echter zorgt het vooraf inschrijven ook wel voor extra drempels. Fysieke momenten om samen in te schrijven kunnen helpen (en hiervoor bijvoorbeeld aansluiten op momenten die sowieso al ingericht worden om ouders samen te brengen).
Nog enkele algemene zaken:
- Oekraïense vluchtelingen vallen onder het statuut van tijdelijke bescherming en krijgen een verblijfskaart A. Dit wil zeggen dat ze recht hebben op onder andere toegang tot de arbeidsmarkt, maatschappelijke dienstverlening (leefloon) en onderwijs voor kinderen. (Bron Vlaanderen Helpt Oekraïne)
- Normaal kunnen kinderen en jongeren met een tijdelijke verblijfsvergunning net zoals andere kinderen en jongeren verzekerd worden onder de polis van een vrijetijdsaanbod. Controleer dit echter bij de verzekeringsmakelaar voor jouw specifieke polis (Bron – telefonisch contact met Ethias)
- Jongeren met een tijdelijke verblijfsvergunning kunnen onder verschillende statuten mee aanbod begeleiden of toeleider zijn.
- Vrijwilligerswerk: deze site lijst op wie vrijwilligerswerk mag doen en onder welke voorwaarden. Personen zonder een wettig verblijf mogen geen vrijwilligerswerk doen, al heerst daar momenteel een gedoogdbeleid rond. Meer informatie vind je op deze website. Vrijwilligerswerk zonder ongeschikt verband staat open voor iedereen. Er is sprake van een ondergeschikt verband wanneer een werkgever de vrijwilliger bevelen kan geven over de uitoefning en de organisatie van het werk, waarbij er wel een zekere vrijheid in de uitoefening van de job kan bestaan. (Bron: Agentschap Integratie en Inburgering)
- Verenigingswerk (Artikel 17): verenigingswerk is een afzonderlijk statuut voor taken in de vrije tijd (sport en socio-culturele sector) waarvoor een arbeidsovereenkomst wordt afgesloten.
- Jobstudent: om als jobstudent tewerkgesteld te kunnen worden, moet de hoofdactiviteit studeren zijn en de studentenarbeid daar duidelijk ondergeschikt aan zijn. Op hun verblijfskaart wordt ook “Arbeidsmarkt: onbeperkt” waardoor ze onbeperkte toegang hebben tot de arbeidsmarkt (Bron: Vlaanderen)
- Let op, wanneer de jongere of ouders van de jongere (waarbij de jongere inwoont) een leefloon ontvangen, kunnen deze inkomsten in rekening worden gebracht bij de berekeningen van bestaansmiddelen van het gezin. (zie punt 10b op de website van OCMW).
Meer informatie over juridische vragen bij jeugdwerk met jonge nieuwkomers vind je terug op de pagina van WereldSpelers.
2. Hoe ga ik met deze vluchtelingencrisis als jeugdambtenaar aan de slag?
We ontwikkelen stap voor stap een gids om aan de slag te gaan met de vrije tijd van kinderen en jongeren met een vluchtverhaal. Een eerste stap is om informatie in te winnen over de situatie in jouw gemeente, ga bijvoorbeeld eens luisteren bij het OCMW. Meer tips over mogelijke partners die je kan contacteren vind je hier.
Kijk ook naar de win voor iedereen! Kinderen en jongeren met een vluchtverhaal zijn uiteindelijk ook gewoon kinderen en jongeren. Zaken die je voor hen onderneemt, kunnen ook voor een bredere doelgroep interessant zijn. De vluchtervaring zorgt echter soms voor specifieke noden bijvoorbeeld op vlak van traumaverwerking. Probeer daarom ook in kaart te brengen wat de kinderen en jongeren zelf willen. Een aparte ontmoetings-plek /-moment kan bijvoorbeeld de brug vormen naar aanbod dat sowieso al bestaat.
3. Een lokale jeugdbeweging neemt een kindje met een vluchtervaring mee op kamp. Gaat die wel vlot opgenomen worden in de groep?
Alvorens deze beslissing genomen wordt, is het belangrijk om tijd vrij te maken om hierbij stil te staan met de vrijwilligersploeg. Niet enkel praktische zaken maar ook bijvoorbeeld bereidheid om gewoontes of tradities aan te passen moeten worden besproken. Ook naar de leden en eventueel hun ouders moet je hierover communiceren. Hierover vindt je meer informatie op de site van Wereldspelers.
Je kan de groep ook voorbereiden op de komst van kinderen en jongeren met een vluchtverhaal door hen bijvoorbeeld uit te leggen wat kinderen met een vluchtverhaal zijn of hierover een inleefspel spelen. Je vindt zo'n inleefspelen onder meer op de website van 11 11 11 en Jeugd Rode Kruis.
KSA ontwikkelde verschillende tips om kinderen en jongeren op de vlucht te betrekken bij de werking. Waaronder ook een flowchart in samenwerking met Tumult over hoe jonge nieuwkomers op kamp kunnen worden betrokken.
4. Hoe ga je om met mogelijke trauma's die kinderen en jongeren met een vluchtervaring hebben?
Op de website van Wereldspelers vind je meer informatie over de mogelijke trauma's waarmee kinderen en jongeren met een vluchtverhaal geconfronteerd worden.
Ook andere organisaties bieden hierbij ondersteuning, we sommen ze even op:
- Awel maakt plannen om een chatroom op te richten voor kinderen en jongeren op de vlucht uit Oekraïne. De vrijwilligerswerving hiervoor is achter de rug en ze hopen om tegen 1 september 2022 de chatroom te kunnen openen. Je wordt op de hoogte gehouden van de laatste ontwikkelingen via deze webpagina.
- Kenniscentrum Gezinswetenschappen ontwikkelde vertelkaarten over vertrekken en aankomen ("Wortelen in nieuwe aarde") die gebruikt kunnen worden in de context van opvang, onderwijs, hulpverlening en therapie. Op 7 oktober kan je hierover een bijscholing volgen.
-
Mobile School deelt zes heel praktische tips voor de omgang met kinderen en jongeren op de vlucht. Bekijk hier het filmpje dat is ingesproken door Tom Van Dyck.
- Solentra is een onderdeel van de psychiatrische afdeling van het UZ Brussel voor kinderen en jongeren tot 18 jaar. Ze diagnosticeren en behandelen migranten kinderen- en jongeren en eventueel ook hun families die gevlucht zijn van oorlog en behandeld moeten worden voor complexe psychotraumaklachten. Specifiek voor de oorlog in Oekraïne werd ook een gratis telefonische hulplijn voor psychische steun aan Oekraïense vluchtelingen opgezet (via de infolijn van Vluchtelingenwerk Vlaanderen). Maar ook hulpverleners en vrijwilligers die werken met personen met een vluchtervaring, kunnen gratis terecht bij hun helpdesk.
- Scouts en Gidsen Vlaanderen geeft enkele tips mee aan hun leiding om moeilijke gesprekken te voeren.
- Ook Rode Kruis geeft tips voor gastgezinnen van vluchtelingen om om te gaan met psychische problemen.
